Co jest dobre na serce? Leki, dieta, ruch, suplementy?

Bergamotka na cholesterol i choroby serca

Bergamotka na cholesterol i choroby serca

Bergamotka (citrus bergamia risso) to owoc cytrusowy o wielu prozdrowotnych właściwościach. Ta odmiana pomarańczy ceniona jest między innymi za intensywny zapach, smak, a także wysoką ilość witamin i innych składników odżywczych, przyczyniających się do jej korzystnego działania na pracę serca i prawidłowy poziom cholesterolu we krwi. Jak działa bergamotka na cholesterol i w jaki sposób jej suplementacja może wspomóc funkcjonowanie organizmu?

Nawigacja po artykule:

  1. Bergamotka – co to w ogóle jest?
  2. Jakie działanie wykazuje bergamotka na cholesterol i inne choroby serca?
  3. Jaka forma bergamoty jest najlepsza: herbata, tabletki czy olej z jej owoców?
  4. Jaką dzienną dawkę bergamotki przyjmować, żeby była skuteczna?
  5. Skutki uboczne  i przeciwwskazania przed stosowaniem

Co to jest bergamotka? To wcale nie jest zioło!

Bergamotka, znana również jako pomarańcza bergamota (citrus bergamia risso), to pachnący owoc cytrusowy wywodzący się z Indii, a obecnie uprawiany głównie we Włoszech. Bergamotka ma kształt oraz wielkość klasycznej pomarańczy, natomiast różni się od niej kolorem i słodko-gorzkim smakiem. W zależności od stopnia dojrzałości może być zielona lub żółta, dlatego często mylona jest z limonką i cytryną.1

Bergamota wykorzystywana jest zarówno w przemyśle farmaceutycznym, kosmetycznym, jak i spożywczym. Zawartość cennych dla naszego organizmu składników odżywczych, takich jak witamina A, C, a także witaminy z grupy B, sprawia, że produkowane są z niej preparaty mające lecznicze zastosowanie. Wśród nich najbardziej popularne są wszelkie suplementy, soki, a także olejek z bergamotki. Wysokie stężenie aromatu w jej skórce i liściach przydatne jest natomiast w produkcji preparatów do aromaterapii, perfum oraz herbaty earl gray i wyrobów cukierniczych.2

Jak działa bergamotka w walce z cholesterolem? Właściwości lecznicze tej rośliny biorą się z wyjątkowych substancji, które zawiera!

Wyjątkowa mieszanina polifenoli, czyli zawartych w bergamotce naturalnych przeciwutleniaczy, sprawia, że owoc ten jest bardzo przydatny w walce z cholesterolem. Wchodzące w skład polifenoli flawonoidy, a zwłaszcza flawony i flawanony, wykazują szereg leczniczych właściwości, usprawniających gospodarkę lipidową, a także funkcjonowanie układu sercowo naczyniowego. Do tych właściwości zaliczyć można między innymi obniżenie cholesterolu ldl oraz trójglicerydów, a także regulację odpowiedniego stężenia cholesterolu HDL.3

Hamuje utlenianie cząsteczek LDL

Cholesterol LDL ulega procesowi utleniania w momencie, gdy spotyka się z wolnymi rodnikami, cząsteczkami powstałymi w wyniku naturalnego procesu metabolizmu, choroby lub nadmiernej ekspozycji na toksyny. Gdy zły cholesterol LDL jest utleniony, nasila się jego szkodliwe dla naszego organizmu działanie, powiązane ze zwiększonym ryzykiem występowania stanów zapalnych oraz chorób powiązanych z układem sercowo-naczyniowym, do których zalicza się między innymi miażdżyca.4

Zawarta w bergamotce rutyna, będąca naturalnym przeciwutleniaczem wspomaga zapobieganie utleniania się złego cholesterolu w organizmie, poprzez blokowanie rozprzestrzeniania się wolnych rodników. Proces ten przyczynia się do obniżonego stężenia cholesterolu LDL, co wspomaga utrzymanie równowagi, jeżeli chodzi o poziomy dobrego i złego cholesterolu we krwi.3

Wykazuje działanie obniżające poziom cholesterolu LDL (hipolipidemiczne) i trójglicerydów

Działanie hipolipidemiczne bergamoty wiąże się z obniżonym stężeniem cholesterolu LDL oraz trójglicerydów we krwi. Proces ten wynika z faktu, że kompozycja polifenoli z bergamoty wspomaga blokowanie syntezy cholesterolu oraz zwiększanie ekspresji receptora LDL. Badanie wykonane na grupie 237 osób wykazało, że regularne spożywanie przez 30 dni frakcji polifenoli z bergamoty BPF, może przyczynić się do ogólnej poprawy profilu lipidowego organizmu.3, 5

Właściwości hipolipidemiczne bergamoty mogą przyczynić się również do przyspieszenia metabolizmu w organizmie. Substancje w niej zawarte mogą więc okazać się przydatne na odchudzanie oraz w przypadku choroby, jaką jest otyłość. U osób otyłych, istnieje duże prawdopodobieństwo podwyższonego cholesterolu LDL oraz trójglicerydów, dlatego wsparcie się naturalnymi, domowymi metodami zapobiegawczymi może zminimalizować ryzyko powikłań powiązanych z niewłaściwym stężeniem cholesterolu we krwi.6

Wpływa na podniesienie poziomu HDL

Naturalne polifenole zawarte w bergamocie przyczyniają się nie tylko do obniżenia nadmiaru złego cholesterolu, ale również wykazują pozytywny wpływ na ilość cholesterolu HDL. Wynika to z faktu, że frakcje polifenoli bergamoty BPF zawierają glikozydy flawonowe, które wspomagają wzmacnianie naczyń krwionośnych, a także cechują się kompleksowym wpływem na lipidy.7

Badania wyraźnie potwierdziły, że celem tych substancji jest zachowanie równowagi w profilu lipidowym, a więc uzyskanie wystarczającego poziomu dobrego cholesterolu HDL, mającego duże znaczenie dla funkcjonowania naszego organizmu. Badanie wykonane na grupie 59 osób wykazało, że wprowadzanie do organizmu kompozycji polifenoli przez okres 4 tygodni, zwiększyło poziom dobrego cholesterolu o średnio 29%.8

Pozwala zmniejszyć ilość przyjmowanych statyn

Statyny to leki, które stosowane są aby obniżyć cholesterol. Na rynku występują zarówno wiele statyn pochodzenia naturalnego, jak i syntetycznego, o strukturze chemicznej. Farmakoterapia z użyciem statyn cechuje się wysoką skutecznością w obniżaniu cholesterolu, natomiast wiąże się z tym, że odstawienie tego typu leków zazwyczaj ma związek z szybkim odwróceniem efektu leczniczego, przez co w wielu przypadkach statyny trzeba zażywać przez całe życie. Ich długotrwałe stosowanie niesie ze sobą ryzyko występowania licznych działań niepożądanych. Dotyczą one zarówno układu sercowo-naczyniowego, ale również naszego wzroku, pracy nerek jak i wątroby.9

Badania dowodzą, że zażywanie bergamoty BPF na cholesterol może przyczynić się do znacznej poprawy profilu lipidowego. Efekt takiego leczenia może być na tyle zadowalający, że umożliwi osobie przyjmującej statyny zmniejszenie ich dawki nawet o połowę, nie zmniejszając ich korzystnego na cholesterol działania.10

Powyższe wnioski zostały potwierdzone w trakcie badania, które wykazało, że 1000 mg BPF, czyli kompozycji polifenoli zawartych w bergamocie wykazuje korzystny wpływ na obniżanie cholesterolu LDL, w przybliżonym stopniu jak 10 mg rosuwastatyny.11 Nie ma naukowego potwierdzenia, że bergamota mogłaby samodzielnie zastąpić 10 mg statyny, natomiast potwierdzone jest jej korzystne dla poziomu cholesterolu działanie, które może stanowić skuteczne uzupełnienie tego typu terapii. Jest to dobra informacja dla osób, u których występuje nietolerancja na statyny oraz dla tych, u których skutki uboczne z nimi powiązane zaburzają ich lecznicze działanie.12

Zmniejsza poziom glukozy we krwi

Zawarty w bergamocie polifenol, określany jako naryngenina wykazuje działanie hipoglikemizujące. Wiąże się to ze wspomaganiem przez bergamotkę obniżenia stężenia glukozy we krwi. Jest to informacja szczególnie przydatna dla cukrzyków, u których regulacja poziomu cukru jest bardzo ważnym krokiem do utrzymania zdrowia fizycznego. Bergamota jako suplement diety może okazać się również przydatna dla osób, które nie mają cukrzycy, ale chcą jej zapobiec i zadbać o prawidłowy poziom cukru w organizmie.

Badanie wykonane na grupie 237 osób wykazało, że zażywanie przez 30 dni polifenoli z bergamoty BPF ma bardzo korzystny wpływ na glikemię w organizmie. Analiza badania dowodzi, że wprowadzanie do organizmu dawki 500 mg obniża poziom glukozy we krwi średnio o 18,9%. Natomiast u osób zażywających dawkę 1000 mg, zaobserwowano obniżenie stężenia glukozy o około 22,4 %.13

Jaka forma jest najlepsza: herbata, tabletki czy olejek z bergamotki?

Właściwości lecznicze bergamotki zależne są od formy, w jakiej jest ona stosowana. Z tego względu dobór odpowiedniego preparatu powiązany jest z indywidualnymi potrzebami danej osoby oraz korzyściami, jakie chce wynieść ze stosowania konkretnego produktu. Bergamot adostępna jest w formie różnych preparatów i występuje w większości sklepów zielarskich i drogerii. W zależności od preferencji można zakupić ją w formie herbaty, olejków eterycznych lub tabletek, zawierających wysokie stężenie cennych dla zdrowia składników.

Spożywanie bergamoty w postaci herbaty, jest wygodne i ekonomiczne. Napar z bergamoty jest również bezpieczny, ale wtedy, gdy wypijamy go w niewielkich ilościach. Warto wziąć pod uwagę ewentualne skutki uboczne, które mogą wystąpić w momencie, gdy przesadzimy z częstotliwością spożywania tego napoju. Badania wykazały, że nadmiar herbaty z bergamotki może w niektórych przypadkach skutkować drżeniem mięśni i niepokojem, co może być powiązane z występowaniem w niej kofeiny oraz garbników, zakłócających wchłanianie żelaza przez organizm.14

Olejek z bergamotki to popularny preparat wykorzystywany, aby załagodzić stres i napięcia. Jednak znacznym utrudnieniem w jego stosowaniu może okazać się jego wysoka fototoksyczność. Nawet niewielka ilość olejku nałożona bezpośrednio na skórę, może skutkować nadwrażliwością na światło oraz zaczerwienieniem, podrażnieniami i wysypką. Aby uniknąć tego typu powikłań, konieczne jest rozcieńczenie go w innym neutralnym oleju, co może okazać się uciążliwe i problematyczne w przypadku potrzeby regularnego stosowania.15

Suplementy to bardzo skuteczna i bezpieczna metoda na wprowadzenie do organizmu wielu leczniczych składników odżywczych, jakie posiada bergamotka. Tabletki na cholesterol, w których występuje standaryzowana kompozycja polifenoli z bergamoty, są zazwyczaj bardzo dobrze przebadane pod kątem bezpieczeństwa ich spożycia, a także zawierają wysokie stężenie cennych dla zdrowia witamin i minerałów, dzięki czemu możemy wprowadzić do organizmu tylko te substancje, których w danym momencie potrzebujemy. W trakcie regularnego zażywania suplementów warto jednak pamiętać, aby nie przyjmować ich razem z pożywieniem, ponieważ w niewielkiej ilości przypadków, może to skutkować krótkotrwałą zgagą.6, 16

Ile bergamotki dziennie przyjmować, aby działała skutecznie?

Zalecana dawka ekstraktu z bergamotki, zależna będzie od wyników profilu lipidowego danej osoby. Jeżeli poziom cholesterolu jest stabilny lub lekko podwyższony, to ekstrakt powinien być wprowadzany do organizmu w postaci suplementów BPF w dawce 500 mg, natomiast w przypadku znacznie podwyższonego cholesterolu i trójglicerydów powinna wynosić ona 1000 mg.

Decydując się na stosowanie bergamoty jako suplementu diety, warto pamiętać, aby przyjmować ją o stałej porze i unikać wprowadzania do organizmu razem z posiłkami. Regularne zażywanie preperatu zmniejszy prawdopodobieństwo pominięcia dziennej dawki, co będzie miało wpływ na skuteczność działania suplementu. Natomiast stosowanie go poza posiłkami pozwoli uniknąć działań niepożądanych takich jak zgaga czy zawroty głowy.3, 5

Skutki uboczne i przeciwwskazania

Jedynym potwierdzonym skutkiem ubocznym po zażyciu bergamoty w formie suplementów jest zgaga, natomiast zdarza się to wyłącznie wtedy, gdy wprowadzana jest ona do organizmu razem z pożywieniem, a więc niezgodnie z zaleceniami.17

W przypadku herbaty i olejków ewentualne niepożądane reakcje mogą wynikać z niewłaściwego lub nadmiernego ich stosowania i wywoływać niepokój, drżenie rąk lub zmiany skórne. Ważne jest jednak, że powikłania po zażyciu tego typu przebadanych naukowo substancji naturalnych występują niezwykle rzadko i dlatego bergamota uznawana jest za naturalny i bezpieczny preparat o leczniczym działaniu.

Podsumowanie

Citrus bergamia risso cechuje się skutecznym wspomaganiem leczenia problemów z zawyżonym cholesterolem. Zażywanie jej w postaci suplementów może skutkować kompleksowym wpływem na lipidy, a także zminimalizować ryzyko wystąpienia choroby układu krążenia lub powiązanej z układem sercowo-naczyniowym. Warto wykorzystać jej lecznicze właściwości i zastosować naturalne rozwiązanie, aby poprawić stan swojego zdrowia. W przypadku wątpliwości dotyczących poziomu cholesterolu oraz skuteczności tej metody leczenia, warto skonsultować się z lekarzem.

Kliknięcie rozwinie listę źródeł wykorzystanych w artykule
  1. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27747942/
  2. https://www.researchgate.net/publication/222553821_Bergamot_A_source_of_natural_antioxidants_for_functionalized_fruit_juices
  3. https://www.oatext.com/clinical-application-of-bergamot-citrus-bergamia-for-reducing-high-cholesterol-and-cardiovascular-disease-markers.php
  4. https://academic.oup.com/cardiovascres/article/68/3/353/309912
  5. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/fsn3.903
  6. https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/10408398.2019.1677554
  7. https://tahomaclinic.com/Private/Articles3/Bergamot/Bergamot%20Research%20Summary.pdf
  8. https://www.hindawi.com/journals/bmri/2016/2025687/
  9. https://academic.oup.com/eurheartj/article/39/27/2526/4987130
  10. https://www.researchgate.net/publication/288933721_Statins_and_NutraceuticalsFunctional_Food_Could_They_Be_Combined
  11. https://www.researchgate.net/publication/258634814_Bergamot_polyphenolic_fraction_enhances_rosuvastatin-induced_effect_on_LDL-cholesterol_LOX-1_expression_and_protein_kinase_B_phosphorylation_in_patients_with_hyperlipidemia
  12. https://www.researchgate.net/publication/289600015_Bergamot_Reduces_Plasma_Lipids_Atherogenic_Small_Dense_LDL_and_Subclinical_Atherosclerosis_in_Subjects_with_Moderate_Hypercholesterolemia_A_6_Months_Prospective_Study
  13. http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.1065.1629&rep=rep1&type=pdf
  14. https://academic.oup.com/cdn/article/1/2/1/4558629
  15. https://www.jaad.org/article/S0190-9622(01)80554-5/fulltext
  16. https://lipidworld.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12944-017-0640-1
  17. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26779019/

Artykuły, które mogą Cię zainteresować

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

− 2 = eight