Co jest dobre na serce? Leki, dieta, ruch, suplementy?

Jakie owoce można jeść przy cukrzycy?

owoce przy cukrzycy

Odpowiednia ilość owoców w codziennej diecie pomaga nam zadbać o wprowadzanie do organizmu licznych witamin i minerałów, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania poszczególnych organów i procesów zachodzących w naszym ciele. Okazuje się jednak, że zjadanie niektórych owoców może pogorszyć stan zdrowia osób zmagających się z cukrzycą. Jakie owoce można jeść przy cukrzycy, a jakich lepiej unikać?

Osoby chorujące na cukrzycę powinny unikać owoców o wysokim indeksie i ładunku glikemicznym, zawierających w składzie duże ilości cukrów prostych. Zbyt częste zjadanie daktyli czy ananasa mogłoby podnieść poziom glukozy we krwi i przyczynić się do pojawienia się poważnych powikłań zdrowotnych. Aby uniknąć dalszego rozwoju choroby, warto dowiedzieć się, jakie owoce dla cukrzyków są wskazane, a z jakich lepiej zrezygnować.

Jakie owoce może jeść cukrzyk, a których powinien unikać?

Osoby chorujące na cukrzycę powinny spożywać owoce o stosunkowo niskim poziomie indeksu i ładunku glikemicznego. W diecie takich osób mogą znajdować się również owoce o średnim i wysokim IG oraz ŁG, natomiast powinny być spożywane sporadycznie i w niewielkich ilościach. Aby określić ile poszczególnych produktów spożywczych powinno znaleźć się w diecie cukrzyka, konieczna jest konsultacja z lekarzem nadzorującym proces leczenia lub z dietetykiem.

Owoce o niskim indeksie i ładunku glikemicznym

Najzdrowsze i najbezpieczniejsze owoce dla cukrzyków to te, które cechują się niskim indeksem glikemicznym, plasującym się w skali od 1 do 100 na poziomie mniejszym od wartości 55. [1] Osoby, które chorują na cukrzycę powinny zwracać również uwagę na poziom ładunku glikemicznego, który nie powinien przekraczać wartości 10. Owoce, które odpowiadają tym parametrom, to między innymi:

  • jabłka,
  • banany,
  • jagody,
  • wiśnie,
  • gruszki.

Owoce o średnim indeksie i ładunku glikemicznym

Owoce o średnim indeksie glikemicznym mają wartość od 56 do 69 w skali od 1 do 100, a ich ładunek glikemiczny nie przekracza 10, czyli jest taki sam jak w przypadku owoców o niskim ŁG. Owoce znajdujące się w tej grupie mogą być spożywane przez cukrzyków w rozsądnych ilościach, natomiast w miarę możliwości warto zastąpić je jabłkami, bananami czy jagodami. Do grupy owoców o średnim indeksie i ładunku glikemicznym można zaliczyć:

  • figi,
  • papaje,
  • ananasy,
  • melony.

Owoce o wysokim indeksie i ładunku glikemicznym

Owoce o wysokim indeksie i ładunku glikemicznych to te, których poziom IG jest wyższy niż 70, a poziom ŁG przekracza 20. Ich spożywanie nie jest wskazane dla osób zmagających się z cukrzycą, a ewentualne odstępstwa od tej zasady powinny być skonsultowane z lekarzem lub dietetykiem. Za owoce, podnoszące poziom glukozy w szybkim tempie, uznawane są głównie:

  • daktyle,
  • arbuzy.

Co to jest indeks glikemiczny i ładunek glikemiczny?

Indeks glikemiczny to parametr określający, w jakim tempie dany produkt spożywczy jest w stanie podnieść poziom glukozy w organizmie. [2] Wartość indeksu glikemicznego oceniana jest w skali od 1 do 100, przy czym 1 oznacza najsłabsze podniesie cukru, a 100 najszybsze. Stopień podwyższenia glukozy we krwi przez spożycie konkretnych produktów powiązany jest z tym, że produkty o wysokim IG są wchłaniane znacznie szybciej niż te o niskim IG.

Z kolei ładunek glikemiczny to wartość uwzględniająca poziom indeksu glikemicznego oraz stężenie węglowodanów w danej porcji. Wiedza na temat ŁG danego produktu spożywczego umożliwia dokładną ocenę spożywanej żywności, a w efekcie ułatwia kontrolowanie poziomu cukru w organizmie. Znajomość indeksu i ładunku glikemicznego jest niezwykle istotna dla osób zmagających się z cukrzycą typu 1 i 2. Umiejętne zarządzanie tymi wartościami może znacznie ułatwić planowanie codziennych posiłków oraz wspomóc proces leczenia cukrzycy.

Owoce a cukrzyca – to w końcu jeść te owoce czy nie?

Osoby chorujące na cukrzycę powinny zadbać o odpowiednią ilość owoców w codziennej diecie. Jednak, aby codzienne posiłki sprzyjały zwalczaniu cukrzycy, warto unikać spożywania owoców w zbyt dużych ilościach i zrezygnować z tych, które cechują się wysokim indeksem i ładunkiem glikemicznym. Warto pamiętać, że w przypadku owoców, tak samo jak w przypadku jakichkolwiek innych produktów spożywczych najważniejszy jest umiar i stosowanie się do zaleceń lekarza lub dietetyka.

Owoce niosą ze sobą jeszcze inne korzyści, o których warto pamiętać

Zjadanie owoców jest zdrowe dla osób z cukrzycą, ponieważ wiąże się z wprowadzaniem do organizmu błonnika oraz innych składników odżywczych, które wspomagają prawidłowy przebieg wielu procesów zachodzących w naszym organizmie. Przyczyniają się również do obniżenia ryzyka rozwoju wielu dolegliwości zdrowotnych oraz schorzeń powiązanych z układem sercowo-naczyniowym. [3] 

Okazuje się, że wprowadzenie do codziennej diety różnorodnych owoców może wspomóc leczenie otyłości oraz wpłynąć na usprawnienie przepływu krwi w organizmie. Efektem tych procesów może być zmniejszone ryzyko wystąpienia w przyszłości zawału serca czy udaru mózgu. Warto podkreślić również, że wspomniana powyżej otyłość związana jest z rozwojem cukrzycy typu 2, więc owoce, które pomagają zredukować wagę stanowią również doskonały środek zapobiegawczy, zwalczający problemy zdrowotne powiązane z zawyżonym stężeniem cukru we krwi.

Ile owoców możemy zjadać przy cukrzycy?

Zalecana ilość owoców, spożywanych dziennie przez cukrzyków będzie zależna od wieku danej osoby, a także jej trybu życia, masy ciała oraz stopnia zaawansowania choroby. Ciężko jest jednoznaczne określić, ile dokładnie owoców powinien zjadać cukrzyk w ciągu dnia, ponieważ ich ilość powinna być zgodna z dziennym zapotrzebowaniem kalorycznym danego pacjenta, które powinno być ustalone w trakcie konsultacji lekarskiej.

Jednak niezależnie od wagi czy wieku, osoby chore na cukrzycę powinny dążyć do zjadania 5 porcji warzyw i owoców dziennie. Poniższa tabelka przedstawia, jaką ilość owoców można uznać za pojedynczą porcję, którą bezpiecznie mogą jeść cukrzycy.

Porcja Przykład


Małe, świeże owoce
2 śliwki
3 morele
8 truskawek 
13 wiśni


Świeże owoce o średniej wielkości
1 jabłko
1 gruszka
1 banan
1 nektarynka

Duże owoce
pół grejpfruta
2 plastry mango

Suszone owoce
czubata łyżka rodzynek
garść chipsów bananowych

Podsumowanie

Spożywanie odpowiedniej ilości owoców każdego dnia pozwala nam na wprowadzanie do organizmu różnorodnych składników odżywczych, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu, Niestety, wiele owoców jest również bogatym źródłem cukrów prostych, których spożywanie nie jest wskazane dla osób zmagających się z cukrzycą. Aby zmniejszyć ryzyko powikłań zdrowotnych i wykorzystać prozdrowotne właściwości owoców, warto zastanowić się, jakie owoce przy cukrzycy są najbardziej wskazane i wybierać te, które cechują się niskim indeksem i ładunkiem glikemicznym. W celu ustalenia jakie owoce może jeść cukrzyk i w jakich ilościach powinny być spożywane, warto skonsultować się z lekarzem pierwszego kontaktu lub dietetykiem. Specjalista będzie w stanie ułożyć nam jadłospis, który przyczyni się do regulacji poziomu glukozy we krwi oraz pomoże zapobiec dalszemu rozwojowi choroby.

Źródła i przypisy:

  1. Jenkins, D.J.A., Srichaikul, K., Kendall, C.W.C. et al. The relation of low glycaemic index fruit consumption to glycaemic control and risk factors for coronary heart disease in type 2 diabetes.Diabetologia54, 271–279 (2011). https://doi.org/10.1007/s00125-010-1927-1
  2. Ojo, O.; Ojo, O.O.; Adebowale, F.; Wang, X.-H. The Effect of Dietary Glycaemic Index on Glycaemia in Patients with Type 2 Diabetes: A Systematic Review and Meta-Analysis of Randomized Controlled Trials. Nutrients201810, 373. https://doi.org/10.3390/nu10030373
  3. Dreher ML. Whole Fruits and Fruit Fiber Emerging Health Effects. Nutrients. 2018;10(12):1833. Published 2018 Nov 28. doi:10.3390/nu10121833

Artykuły, które mogą Cię zainteresować

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

one + one =